Jak wygląda opieka laktacyjna w Polsce? Raport
Karmienie piersią to naturalny proces, który jednak w wielu przypadkach, dla prawidłowego przebiegu, wymaga wsparcia otoczenia a nierzadko pomocy ze strony wykwalifikowanych osób. Niestety, według raportu przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Małyssak, kobiety w Polsce nie zawsze mogą liczyć na efektywną pomoc.
Karmienie piersią jest optymalnym sposobem żywienia małych dzieci. Wiąże się z wieloma korzyściami zdrowotnymi, zarówno dla dziecka karmionego mlekiem mamy jak i kobiety karmiącej piersią. Ma również znaczenie z perspektywy całego społeczeństwa. Im więcej dzieci karmionych piersią, tym mniej przypadków chorób, takich, jak np. martwicze zapalenie jelit u dzieci czy nowotwór piersi u kobiet a co za tym idzie więcej oszczędności w budżecie państwa.
Chociaż karmienie piersią jest procesem naturalnym, nie zawsze przebiega bez przeszkód. Wsparcie laktacyjne ma zatem ogromne znaczenie dla jego powodzenia. Jak rzeczywiście wygląda i czy jest w stanie sprostać problemom z jakimi mierzą się młode mamy?
Na te pytania odpowiada Raport z monitoringu opieki laktacyjnej za lata 2018-2022, przedstawiony przez Stowarzyszenie Małyssak, organizacji pozarządowej, której jednym z głównych celów jest pomaganie rodzicom w trudach związanych z rodzicielstwem oraz towarzyszenie w drodze laktacyjnej. Jest owocem dwuletniej pracy, podczas której członkinie Stowarzyszenia zebrały 2504 ankiety oraz przeprowadziły 57 pogłębionych wywiadów z kobietami karmiącymi piersią (Raport dostępny TUTAJ).
Podstawą jest wiedza
Niestety, jak wynika z Raportu, większość kobiet spodziewających się dziecka, nie jest informowana przez osobę prowadzącą ciążę o możliwości odbycia edukacji przedporodowej prowadzonej przez położną środowiskowo-rodzinną. Co więcej, większość kobiet w ciąży nie ma kontaktu ze swoją położną środowiskowo-rodzinną w okresie przedporodowym. Wiele problemów laktacyjnych czy też słaba motywacja do karmienia piersią, wynikać może z niedostatecznej wiedzy.
Pochopne decyzje
Dokarmianie noworodków mieszanką mlekozastępczą, jest interwencją medyczną, których ilość powinna być ograniczana do niezbędnego minimum. Z uzyskanych danych wynika, że co drugie dziecko urodzone w Polsce otrzymuje w szpitalu mleko modyfikowane. Trzeba przy tym pamiętać, że podawanie mieszanki mlekozastępczej nie pozostaje bez konsekwencji zarówno dla zdrowia dziecka jak i samego przebiegu laktacji. Dokarmianie w dużej mierze dotyczyło dzieci urodzonych drogą cięcia cesarskiego, co nie zawsze miało swoje uzasadnienie medyczne. Drugą grupą dzieci narażonych na dokarmiane formułą były dzieci przedwcześnie urodzone. Jest to grupa dzieci, dla których mleko kobiece ma szczególne znaczenie prozdrowotne, należy dołożyć wszelkich starań aby dzieci te były karmione mlekiem kobiecym.
Wsparcie w trudnych chwilach
Realnym wsparciem w pojawiających się problemach laktacyjnych, mogą być wizyty patronażowe, których sześć gwarantowanych jest każdej kobiecie po porodzie. Są to wizyty podczas których położna w razie potrzeby może udzielić porady laktacyjnej czy też rozwiać pojawiające się wątpliwości. Z Raportu wynika, że wiele kobiet nie jest otoczonych należytą opieką a ilość wizyt patronażowych jest ograniczona. Zmian wymaga również refundowanie świadczeń związanych z poradnictwem laktacyjnym. Wartościowym działaniem byłoby wyodrębnienie specjalistycznej porady laktacyjnej co zwiększyłoby dostępność tego rodzaju pomocy dla kobiet borykających się z trudnościami laktacyjnymi, nie tylko w okresie bezpośrednio po porodzie.
Należy również zwrócić uwagę na wartość pomocy niemedycznej ze strony np. promotorek/promotorów karmienia piersią, jako uzupełnienie opieki laktacyjnej. Podejście to wymaga jednak umocowania w prawie i zmian w dotychczasowych rozwiązaniach.
Karmię – mogę się leczyć
Niestety zdarzają się nieuzasadnione przypadki odmowy zastosowania określonej terapii z uwagi na karmienie piersią. Przyczyną tego stanu rzeczy jest ograniczona wiedza personelu medycznego na temat fizjologii laktacji, farmakoterapii w okresie laktacji a także wpływ własnych przekonań, które wpływać mogą na powielanie mitów dotyczących karmienia piersią.
Intensywna reklama
Karmienie piersią może być zagrożone jeżeli rodzice ulegają wpływom reklam propagujących karmienie mieszanką mlekozastępczą. Marketing dotyczący mleka modyfikowanego jest mocno rozbudowany i może wpływać na wybory młodych rodziców. Dodatkowo obserwowany jest negatywny wpływ propagowania mleka modyfikowanego przez personel medyczny. Dzieje się tak nie tylko bezpośrednio, ale także poprzez działania wywierające wpływ podprogowy na potencjalnych odbiorców, w postaci wszechobecnych emblematów firm mieszankowych czy też przekazywanych podarunków. W obliczu tego zagrożenia ważna jest edukacja i uświadamianie, jak ważne jest karmienie piersią i co może negatywnie wpływać na powodzenie laktacji.
Zmiany są możliwe!
Na bazie informacji jakich dostarczył Raport z monitoringu opieki laktacyjnej w Polsce powstał pomysł wniesienia petycji do Ministry Zdrowia z postulatami, których efektem będą znaczące zmiany w opiece laktacyjnej. Zachęcamy do zapoznania się z Raportem oraz samą petycją i wyrażenia poparcia dla niej poprzez jej podpisanie (petycja dostępna TUTAJ).
Działania są efektem projektu „Karmienie mlekiem mamy prawem mamy i dziecka” i są realizowane przez Stowarzyszenie Małyssak w ramach dotacji z Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.
